Riformi Kostituzzjonali (6) – Diskors Kunsill Generali PN – 20 ta’ Novembru 2011

10 May 2013 Riformi Kostituzzjonali (6) – Diskors Kunsill Generali PN – 20 ta’ Novembru 2011

http://www.youtube.com/watch?v=UxGLYvO3akM

Diskors Kunsill Generali  20-11-2011

Sinjura  president, ghaziz Kap, shabi kunsilliera :

• Il-vizjoni 2015+ u lil hinn li  hija vizjoni ekonomika, b’ konnotazzjonijiet socjali dejjem emmint li ghandha tkun kumplimentata b’vizjoni politika sabiex tkun kompluta.  F’dan is-sens kont naravojt. Il-gwarnic politiku madwar il-vizjoni ekonomika 2015 ghandu jkun bidu ta fazi gdida fil-mod kif issir il-politika, fejn jissahhu aktar l-istituzzjonijiet u jigu regolamentati ahjar il-partiti politici li sal-llum ftit li xejn huma regolamentati. Irridu nkomplu nnaqqsu aktar il-polarizzazzjoni politika. Ahna poplu wiehed b’opinjonijiet differenti. Vizjoni 2015+ il-politika li tikkumplimenta lil dik ekonomika bi sfumaturi socjali u jidhirli illi dak li qed naghmlu b’dan id-dokument ‘L-Eghruq taghna’;
• Din tehtieg zewg fazijiet: l-ewwel fazi edukattiva fejn l-poplu jsir aktar familjari mar-regoli tal-loghba demokratika politika li tiddetermina l-parametri li fihom imbaghad jikkompetu l-partiti individwali ghal kunsens popolari. Hadd mhu ikbar minndan il-partit hlief il-Poplu sovran, u il-Kostituzzjoni. Nistqarr li l-poplu taghna minkejja li tinteressah il-politika u jippartepicapa, mhuwiex familjari bizzejjed mas-sistema. Ricentement l-iSpeaker issugerixxa li kopja tal-kostituzzjoni tintbaghatlil kull familja. Il-kostituzzjoni taghna,  bhal bandiera u l-lingwa hija karatteristika prominenti tal-identita tagha. Ejja niskopruha, ejja nghozzuha u naggornawha. Ejjew nkunu kburin b’pajjizna.
• U t-tieni fazi hija  t-tishih innifsu tal-istituzzjonijiet politici u kostituzzjonali. Profs Jerzy Buzek meta kien qed jindirizza l parlament Malti f’Jannar li ghadda qal ‘jekk il-qalb tad-demokrazija hija l-poplu, ir-ruh taghha hija l-Parlament.’ U allura irridu nassiguraw parlament aktar awtonomu mill-amministrazzjoni, naggornaw l-istanding orders u naghtu taghmir xieraq specjalment ta komunikazzjoni biex ngibu l-parlament eqreb lejn il-poplu. Irridu kif ighid id-dokument nkomplu naghmlu riformi fil-PAC, l-Awditur Generali, l-Ombudsman u l-Kummissjoni kontra l-Korruzzjoni u l-Awtorita tax-Xandir ukoll mwaqqfa bil-Kostituzzjoni. B’hekk il-parlament ikun jista jaqdi r-rwol tieghu ahjar bhala mekkanizmu ta skrutinju fuq l-amministratzzjoni. Irridu permezz tal-ligi dwar il-partiti politici u l-finanzjament taghhom nassiguraw trasparenza u kontabilita fil-partiti. L-partiti politici jiggeddu kemm internament permezz ta dokumenti bhal dan tal-llum kif ukoll esternament permezz ta riformi kostituzzjonali u ligijiet mill-parlament;
•  Irridu nirrevedu wkoll l-mekkanizmu kostituzzjonali tal-hatra tal-gudikanti, biex nsahhu l-indipendenza tal-gudikatura nirrevedu l-kundizzjonijiet taghhom u l-eta tal-irtirar u nezaminaw bir-reqqa l-effikacja fil-prattika tal-impeachment u aspetti ohrajn, u nassiguraw rispett shih lejn id-drittijiet fundamentali tal-bniedem inkluz dawk ta persuni arrestati filwaqt li nsahhu l-Korp tal-pulizija, li ghamel passi kbar ‘l quddiem fl-ahhar ghaxar snin;
• Dawn huma riformi magguri. Iz-zokk ewlieni li minnu johorgu l-frieghi l-ohra anke f’dan id-dokument. GHAX DAN HU L-KREDU TAL-PARTIT NAZZJONALISTA  hbieb tieghi. Din hi l-identita taghna. Dawn huma l-marki tas-swaba taghna kif ighid id-dokument. Dan hu dak li dejjem emminna fih. Il-meritokrazija ukoll hi fundamentali u ghandha tanima lis-saffi kollha tas-socjeta. Dejjem hekk emmint. Tfisser li kulhadd ikun stmat skont il-mertu, skont it-talenti tieghu. L-oppost tal-meritokrazija huwa l-klijentelizmu u l-arbitrarjeta. Dan ukoll jinsab f’dan id-dokument ghax huwa twemmin baziku ta dan il-partit
• Jissemma f’dan id-dokument il-bzonn ta riforma fl-Awtorita tax-Xandir fil-kuntest tar-riformi kostituzzjonali. Anke hawn sar hafna fil-passat izda irridu naggornaw u nkunu vigilanti ghax fil-hajja xejn mhu garantit. Irridu naraw is-sitwazzjonijiet prezenti, li forsi kienu jaghmlu sens ghaxra hmistax il sena ilu kemm jaghmlu sens illum. Irridu nanalizzaw ir-realta ta partiti politici sidien ta stazzjonijiet televizivi  fir-realta tal-llum. Irridu  nkmplu nnaqqsu l-polarizzazzjoni.
• Fuq ix-xandir tal-istat hemm prezentaturi serji u bilancjati bhal peppi azzopardi u renobugeja. Pero  hadd m’ghandu dritt juza x-xandir tal-istat ghal skopijiet personali, specjalment billi jaghmel hsara ‘l haddiehor. Ikun min ikun, b’kull prestest jew skuza li tkun mhux biss jimbotta l-agenda privata tieghu jew ta xi klikka izda sahansitra biex jghattilom xturhom jinfexx jattakka ingustament u jipprova jitfa dellijiet koroh fuq haddiehor,  allura hawnekk nkunu verament missejna l-qiegh u nistenna li dan l-agir jigi ikkundannat. Specjalment jekk ikunu qed isiru ilmenti ripetuti tal-istess natura minnsetturi varji tas-socjeta.  Il-lealta tieghi dejjem urejtha u qatt ma tlabt xejn.
•  Ghamilt u lest nkompli naghmel sagrificcji ghal dak li nemmen fih. Anke bhala deputat hadt decizjonijiet iebsin u ghamilt sagrificcju personali sabiex naqdi d-dover tieghi skond dak li nemmen li hu SEWWA. Pero ghal kapricci u l qziez m’inix lest ncedi d-dinjita tieghi. Ghalhekk irridu nkomplu nsahhu l-Awtorita tax-Xandir.
• Ghax naf kemm tista tkun difficli is-sitwazzjoni ta kandidat, nappella kif ga issuggerejt internament li l-partit mhux biss iwaqqaf forum tal-kandidati li jharreg u jaghmel vetting, izda jibda jahseb biex japprova l-kandidati. Jien ghext ghax snin kandidat fil-kwiet, f’cirklostanzi difficli, ma sibt ghajnuna minnimkien, xtaqt stajt nikkontribwixxi aktar, pero  qatt ma lmentajt.
• Sinjura  President d-demokrazija hija dejjem works in progress, qatt m’int lest, dejjem issahhaha u taggornaha, u kif tieqaf taqdef l kurrent ikaxkrek lura. Irrid, irridu lkoll nkomplu nghixu f’demokrazija, demokrazija shiha, demokrazija msahha u f’sahhitha, demokrazija aggornata. Ghax id-demokrazija li tinkiseb b’tant sagrificcju kif dan il-Partit jaf sewwa, hija importanti daqs l-ekonomija.
• Il-kolonni l-kbar ta dan il-partit Eddie Fenech Adami, Guido Demarco, Louis Galea, bidlu wicc dan il-pajjiz, pero ma ninsewx li qabel gabu bidliet f’dan il-partit, geddew lil dan il-partit, stimulawh jevolvi. U hekk irridu nkomplu naghmlu ahna. Cirkustanzi differenti. Il-punt hu, pero,  li partit politiku irid dejjem jibqa jiggeded u jaqra s-sinjali taz-zmien filwaqt li jzomm sod mat-twemmin tieghu.
• Partit jista jitwessa f’moviment, kif dejjem kien il-PN jew jidjieq fi klikka. Dan huwa partit popolari b’bazi t’appogg wiesa fis-socjeta’ u hekk irid jibqa’. Irbahna l-ahhar elezzjoni ghax ikkonvincejna mhux biss lil hardcore, lil grassroots  imma lil dik il-faxxa ta nies dejjem aktar titwessa’ illi m’ghandhomx appartenenza fissa jew lealta lejn ebda partit- l floating voters –ghexieren t’eluf. Din hi r-realta u dawn in-nies jiddeciedu l-elezzjonijiet generali. U hawn tidhol il-logika tal-perswazjoni u s-sensittivita. 
• Qed nghixu r-realta ta Malta Ewropea, storja ta success anke f’cirkostanzi ostili, fejn nirrealizzaw li mhux biss id-decizjonijiet li tiehu l-Unjoni Ewropea jaffetwaw lilna izda wkoll d-decizjonijiet li jiehu pajjiz jistghu jaffetwaw l-Unjoni nfisha. Jehtieg, f’dawn ic-cirkostanzi stabilita. bis Nissodaw l-istabbilita billi nsahhu d-demokrazija. Ejjew flimkien hbieb tiegjhi inkomplu nsahhu d-demokrazija li hija l-gherq prinicpali tat-twemmin taghna.